گزارش در مورد مطالعات فرهنگی

گزارش در مورد مطالعات فرهنگی

مقدمه:

دکتر کاظم معتمدنژاد، استاد ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی: مطالعات فرهنگی به معنای دقیق کلمه، مطالعاتی است که محتوای آن ارتباطات است . مطالعات فرهنگی یعنی مطالعه ارتباطات. مطالعات فرهنگی به معنای دقیق کلمه، مطالعاتی است که محتوای آن ارتباطات است. من در سال 1976 در كنفرانس انجمن بین المللی تحقیق در ارتباطات جمعی در انگلستان شرکت داشتم. آنجا برای نخستین بار با آقای استیوارت هال ملاقات کردم. در کنار آقای هربرت شیلر آمریکایی بودم که کتاب جدیدشان را به عنوان «ارتباطات و سلطه فرهنگی» منتشر کرده و با خود آورده بودند. آقای دکتر مولانا هم بودند. آقای هال از من دعوت كردند که بعد از کنفرانس به دانشگاه بیرمنگام سری بزنم و خدمت ایشان برسم. بعد از كنفرانس به آن دانشگاه رفتم و با ایشان صحبت کردم. از آن تاریخ به بعد توجه من به موضوع مطالعات فرهنگی جلب شد. به همین جهت در كارهای مطالعاتی و تحقیقاتی ودر دروس خودم و به ویژه در سال‌های اخیر همیشه به مبحث مطالعات فرهنگی پرداخته‌ام. بر پایه آن آشنایی و مطالعاتم و با توجه به آنچه استنباط کرده‌ام، مکتب مطالعات فرهنگی را یکی از شاخه های مطالعات انتقادی در ارتباطات می‌دانم. سرچشمه مطالعات انتقادی را می‌توان در ادبیات مارکسیسم ارتودوکس جست و جو کرد. ابتدا در آثار مارکس، انگلس، لنین و سپس در مباحث و رویکردهای نوتر آنتویو گرامشی.

...

تأسیس مكتب فرانکفورت:

تأسیس این مکتب بعد از جنگ جهانی دوم بود؛ در انگلستان دولت كارگری روی كار آمده بود و قصد داشت اصلاحاتی انجام دهد. به همین خاطر نخستین اقدامی که بعد از جنگ جهانی دوم انجام داد، تشکیل کمیسسیون تحقیق مربوط به مطبوعات بود. قرار بود حزب كارگر با انحصارهای مطبوعاتی مقابله کند. سپس نیاز به تحقیق در باره مطبوعات مطرح شد تا بر پایه آن دولت بتواند قانونگذاری کند و برای اصلاح وضع، بخصوص مقابله با انحصارهای مطبوعاتی و تمرکز اقتصادی مطبوعات، راه حلی پیدا شود. این مطالعات از سال 1947 تا 1949 ادامه داشت. البته در عمل، به علت مخالفت‌های زیادی كه صورت گرفت، گزارش خوبی تهیه نشد. امكان مقابله با تراستها و انحصارهای مطبوعاتی اندک بود و جمعی که مطالعات را انجام می‌دادند ناچار بود جانب احتیاط را بگیرد. در نهایت شورای مطبوعات تشکیل شد. این شورا، به تقلید از كشورهای اسكاندیناوی از نمایندگان روزنامه نگاران، صاحبان و مدیران مطبوعات و نمایندگان جامعه مدنی تشکیل شد و از سال 1953 شروع به كار کرد. فعالیت این شورا تا اواسط دهه 1990 با همین نام ادامه داشت تا اینکه به کمیسیون شكایت‌های مطبوعاتی تغییر نام داد.

...

بنیانگذاران مکتب مطالعات فرهنگی :

 آغاز فعالیت مکتب مطالعات فرهنگی در چنان اوضاع واحوالی بود. گرچه تعدادی از کسانی که مکتب مطالعات فرهنگی را پی ریزی و رهبری کردند از دانشگاه‌های معروفی مثل آكسفورد و كمبریج فارغ التحصیل شده بودند

...