پایان نامه بررسی بروز و ریسک فاکتورهای دررفتگی قدامی و خلفی شانه

چکیده

مقدمه: شانه متحرک‏ترین مفصل بدن است و همین خصوصیت موجب می‏شود احتمال دررفتگی این مفصل بیشتر از مفاصل دیگر شود. تظاهرات آن شامل درد شدید و عدم توانایی بیمار در انجام برخی از حركات شانه است. بنابراین و با توجه به اینکه الگوی شیوع انواع مختلف دررفتگی در مناطق مختلف دنیا متفاوت می‏باشد و آگاهی از شیوع انواع دررفتگی‏ها و ریسک فاکتورهای آنها در مصدومان در هر منطقه اهمیت بسزایی در برنامه‏ریزی آموزشی، تشخیصی و درمانی بیماران مربوطه دارد، لذا در مطالعه‏ی حاضر به بررسی بروز و ریسک فاکتورهای دررفتگی قدامی و خلفی شانه در بیمارستان فاطمی اردبیل در سال 1392 تا 1393 پرداختیم.

مواد و روش‏ها: در این مطالعه که از نوع توصیفیِ گذشته‏نگر و مقطعی بود، پرونده‏ی بیمارستانی بیمارانی که در طول یک سال (از ابتدای مهر 1392 تا ابتدای مهر 1393) به دلیل دررفتگی شانه در بیمارستان دکتر فاطمی اردبیل بستری شده بودند، مورد بررسی قرار گرفت. جامعه‏ی آماری این مطالعه در مجموع 80 نفر بود که پرونده‏ی آنها از نظر سن، جنس، نوع دررفتگی، و عوامل خطر (مثل سابقه قبلی دررفتگی شانه، شرکت در فعالیت‏های ورزشی، سقوط کردن و ...) تحت بررسی قرار گرفت و اطلاعات بدست آمده در فرم‏های جمع‏آوری اطلاعات ثبت شد. سپس اطلاعات به دست آمده وارد رایانه شد و با استفاده از روش‏های آمار توصیفی شامل دسته‏بندی اطلاعات، تبدیل اطلاعات دسته بندی شده به جدول فراوانی، تنظیم درصد فراوانی و رسم نمودار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: در این تحقیق در مجموع پرونده‏ی 80 بیمار با دررفتگی شانه مورد مطالعه قرار گرفت. میانگین سنی افراد مورد مطالعه 37/43 سال با انحراف معیار 75/20 سال بود (75/20±37/43) که در بازه‏ی سنی از 1 سال تا 82 سال قرار داشتند. بیشترین فراوانی دررفتگی شانه مربوط به بازه­ی سنی 40 تا 49 سال بود. شیوع دررفتگی شانه در مردان 2/2 برابر زنان و شیوع دررفتگی قدامی 3 برابر دررفتگی خلفی بود. عمده‏ترین علل دررفتگی شانه به ترتیب مربوط به چهار مورد زیر بود که در مجموع علت بیش از 80 درصد از دررفتگی‏های شانه را تشکیل می‏دادند: ضربه ناشی از سقوط از ارتفاع (25/31 درصد)، دررفتگی قبلی شانه (75/23 درصد)، ضربه در ورزش (25/16 درصد)، و ضربه در سانحه‏ی رانندگی (5/12 درصد).

نتیجه‏ گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر که نشان دهنده‏ی شیوع انواع دررفتگی‏های‏ قدامی و خلفی شانه و عوامل خطر مرتبط با آن بود، از یک سو باید در آگاه سازی افرادِ در معرض آسیب و خطرِ بیشتر (به عنوان مثال ورزشکاران، افرادی که همیشه با احتمال سقوط مواجه هستند مثل افرادی که در ارتفاع کار می‏کنند، و یا افراد با سابقه‏ی قبلیِ دررفتگی شانه) اقدام کرد و آنها را از شیوع، خطرات، و عوارض دررفتگی شانه آگاه ساخت و از سویی دیگر با توجه به شیوع نسبتا بالای این نوع دررفتگی، در مورد آموزش روش‏های نوین تشخیصی و درمانی به کادرهای پزشکی و درمانی مربوطه برنامه‏ریزی کرد.

فهرست مطالب

چکیده........................................................................................................................................... 1

فصل1: کلیات................................................................................................................................ 3

1-1- مقدمه و اهمیت موضوع..................................................................................................... 4

1-2- بیان مسئله........................................................................................................................ 4

1-3- فرضیات........................................................................................................................... 6

1-4- اهداف بررسی................................................................................................................... 6

1-4-1- هدف اصلی.................................................................................................................. 6

1-4-2- اهداف فرعی................................................................................................................ 6

1-5- جنبه نوآوری..................................................................................................................... 7

فصل 2: بررسی متون و پیشینه تحقیق............................................................................................... 8

2-1-  آناتومی شانه.................................................................................................................... 9

2-1-1- کلیات.......................................................................................................................... 9

2-1-2- استخوان..................................................................................................................... 10

2-1-3- مفصل........................................................................................................................ 11

2-1-4- غضروف، کپسول، رباط............................................................................................... 12

2-1-5- سینوویال، لابروم، بورس.............................................................................................. 14

2-1-6- عضلات سطحی شانه.................................................................................................. 15

2-1-7- عضلات عمقی شانه.................................................................................................... 16

2-1-8- تاندون‏های شانه.......................................................................................................... 18

2-1-9- عصب، رگ................................................................................................................ 19

2-1-10- رادیوگرافی شانه........................................................................................................ 20

2-2- شکستگی‏های شانه.......................................................................................................... 20

2-2-1- شکستگی استخوان کتف در ناحیه شانه.......................................................................... 20

2-2-2- شکستگی استخوان کلاویکول....................................................................................... 22

2-2-3- شکستگی گردن استخوان بازو...................................................................................... 22

2-3- دررفتگی‏های شانه........................................................................................................... 24

2-3-1- انواع و مکانیسم ایجاد دررفتگی مفصل شانه.................................................................. 25

2-3-2- علائم بالینی دررفتگی قدامی مفصل شانه....................................................................... 26

2-3-3- علائم بالینی دررفتگی خلفی مفصل شانه....................................................................... 26

2-3-4- جااندازی دررفتگی مفصل شانه..................................................................................... 27

2-3-5- درمان جراحی دررفتگی مفصل شانه............................................................................. 28

2-3-6- اقدامات پس از جااندازی دررفتگی مفصل شانه.............................................................. 29

2-3-7- عوارض دررفتگی مفصل شانه...................................................................................... 30

2-3-8- دررفتگی‏های مکرر شانه.............................................................................................. 31

2-3-9- دررفتگی مفصل آکرومیوکلاویکولر و مفصل استرنوکلاویکولر.......................................... 33

2-4- بیماری‏های استخوان و مفصل شانه.................................................................................... 34

2-4-1- آرتروز شانه................................................................................................................ 34

2-4-2- آرتروز مفصل آکرومیوکلاویکولر.................................................................................. 37

2-4-3- آرتروز مفصل استرنوکلاویکولر..................................................................................... 39

2-5- بیماری‏های بافت نرم شانه................................................................................................ 41

2-5-1- پارگی تاندون عضله دوسر بازو.................................................................................... 41

2-5-2- پارگی روتاتور کاف در ناحیه شانه................................................................................ 43

2-5-3- مشکلات تاندون......................................................................................................... 45

2-5-4- دیگر مشکلات............................................................................................................ 49

2-6- مروری بر مطالعات گذشته............................................................................................... 53

فصل 3: مواد و روش‏ها................................................................................................................ 56

3-1- نوع مطالعه...................................................................................................................... 57

3-2- جمعیت مورد مطالعه....................................................................................................... 57

3-3- روش گردآوری اطلاعات................................................................................................ 57

3-4- پرسش‏نامه...................................................................................................................... 57

3-5- روش اجرای کار............................................................................................................. 57

3-6- معیارهای ورود و خروج................................................................................................. 58

3-7- متغیرهای مطالعه.............................................................................................................. 58

3-8- روش تجزیه و تحلیل داده‏ها............................................................................................ 59

3-9- ملاحظات اخلاقی........................................................................................................... 59

فصل 4: نتایج و یافته‏ها................................................................................................................. 60

4-1- ﺗﻮزﻳﻊ ﻓﺮاواﻧﻲ اﻓﺮاد ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮ ﺣﺴﺐ سن.................................................................. 61

4-2- توزیع فراوانی افراد مورد مطالعه برحسب جنسیت............................................................. 63

4-3- فراوانی انواع دررفتگی‏های شانه....................................................................................... 64

4-4- فراوانی ریسک فاکتورهای دررفتگی شانه.......................................................................... 67

فصل 5: بحث و نتیجه گیری......................................................................................................... 70

فهرست منابع و مراجع................................................................................................................. 74